Διακοπή πρόσβασης σε ηλεκτρονικές πηγές

Μετά από πολλές διακοπές και αποκαταστάσεις στην πρόσβαση σε πολλά επιστημονικά περιοδικά και στις αντίστοιχες ηλεκτρονικές πηγές τους (βλέπε ανακοίνωση Ιουλίου και τελευταία νέα από το HEAL Link) το πρόβλημα συνεχίζεται για διάφορους εκδοτικούς οίκους όπως για παράδειγμα οι Elsevier και Wiley.

Οι διακοπές αυτές γίνονται για λόγους καθυστέρησης συνήθως. Τουλάχιστον έτσι αναφέρουν οι επίσημες πηγές. Τα κονδύλια δηλαδή υπάρχουν αλλά για γραφειοκρατικούς λόγους καθυστερούν; Ή μήπως δεν υπάρχουν; Ή μήπως τα χρήματα υπάρχουν αλλά δεν υπάρχει η πρόθεση από πλευράς κράτους να δοθεί βάρος στην έρευνα;

Πολλά τα ερωτήματα, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς το ότι εδώ και κάποια χρόνια γίνεται η προσπάθεια αποκοπής των πανεπιστημίων από την κρατική χρηματοδότηση. Οι διοικήσεις των ιδρυμάτων έχουν επιδοθεί στο κυνήγι του χορηγού και δυστυχώς στην Ελλάδα, χρηματοδοτείται μόνο ότι «πουλάει» άμεσα. Το τελευταίο βέβαια συμβαίνει σε όλες τις χώρες, απλά εδώ συμβαίνει αρκετά έντονα. Φαίνεται αυτό άλλωστε από το ότι η θεωρητική έρευνα είναι αρκετά υποβαθμισμένη σε σχέση με την εφαρμοσμένη έρευνα.

Το ζήτημα είναι καθαρά πολιτικό. Χρειάζεται μια πολιτική που θα βλέπει την επιστήμη όχι σαν ένα προϊόν προς πώληση αλλά σαν τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος μπορεί να ερμηνεύει τον κόσμο, να καλύπτει τις ανάγκες του και να καλυτερεύει και τον εαυτό του αλλά και το περιβάλλον.

Μία κίνηση βέβαια που θα μπορούσε να δώσει άμεσες λύσεις είναι η στροφή στην «ανοιχτή πρόσβαση» όπου δεν χρειάζονται συνδρομές και η πρόσβαση είναι ελεύθερη. Είναι ενθαρρυντικό στοιχείο το ότι πολλοί ερευνητές από τη χώρα μας στέλνουν τις εργασίες τους σε ιστοσελίδες προ-δημοσιεύσεων (preprint archives). Χρειάζεται όμως περισσότερη δραστηριοποίηση και απ’ ότι φαίνεται, είμαστε ακόμα στην αρχή.

Advertisement